Functioneel Trainen – wat betekent dit precies?

Sporten is gezond: het maakt ons weerbaar, geeft ons energie en brengt ons samen. Wanneer sporten echter keer op keer leidt tot blessures die jou tegenhouden in je actieve levensstijl, wordt het tijd om de manier waarop je beweegt kritisch te bekijken. Kappen met ‘flashy’ oefeningen die er leuk uitzien maar die jou rep na rep afbreken. Terug naar de tekentafel; bewegen als mens, niet als robot. Dit artikel is geschreven om de trainingsmethodiek van Functional Patterns uit te leggen

Van de verschillende factoren die hiervoor voorwaardelijk zijn, bespreken we in deze blog het onderwerp ‘functioneel trainen’. Een veelvoorkomende term die helaas een stukje inhoud is verloren.

We trekken meerdere keren per week onze sportkleren aan omdat we de sport en sociale interactie met anderen interessant vinden of omdat we ervan overtuigd zijn dat sporten ons gezond houdt. Maar hoe weet je dat de sport, of bewegingen, die je wekelijks uitvoert, ook optimaal is voor jou in relatie tot de menselijke biologie?

Terug naar de tekentafel

Het menselijk lichaam, zoals we dat anno 2021 kennen, heeft zich dankzij duizenden jaren evolutie ontwikkeld tot een geoliede machine. Functionele training zien wij als een hulpmiddel om zo optimaal mogelijk te kunnen bewegen als mens. Om te begrijpen wat ‘optimaal’ binnen deze context betekent, is het zaak dat we kijken naar de manier waarop de mens gedurende deze duizenden jaren van evolutie heeft bewogen.

Dankzij (hard)lopen, gooien en vechten heeft de mens wereldreizen gemaakt, steden veroverd en de meest barre omstandigheden overleefd. Deze manier van bewegen zit diep in onze bewegingssoftware en in ons menszijn geprogrammeerd. Biomechanisch gezien zijn deze bewegingen dus kenmerkend voor ‘mens’ zijn en essentieel om te kunnen overleven.

Om goede sportprestaties neer te kunnen zetten zul je rekening moeten houden met bovengenoemde software (lopen, hardlopen en gooien). Wij gebruiken functionele training voor een pijnvrij lijf, verbeterd postuur en blessurevrije sport. Tijdens functioneel trainen maken wij onder andere gebruik van het toepassen van rotaties, driedimensionaal bewegen en horizontaal kracht leveren. Door te bewegen vanuit dit raamwerk kun je ook veel efficiënter bewegen, en deze bewegingen toepassen, tijdens andere taken en sporten.

Naarmate iemand efficiënter en beter beweegt, wordt de kans op blessures ook kleiner. Het komt opvallend vaak voor dat, met name recreanten, zichzelf blootstellen aan bepaalde bewegingen waar het lichaam nog niet aan toe is; de basis ontbreekt. Ook ontbreekt de juiste voorbereiding wat betreft belasting van de spieren.

De definitie van ‘functioneel trainen’ is niet duidelijk.

Deze term wordt dan ook vaak onjuist gebruikt tijdens het uitvoeren en beoefenen van diverse sporten. Het probleem met de moderne en onjuiste interpretatie van functioneel trainen, is dat het de evolutionaire bewegingssoftware links laat liggen en uitsluitend geïsoleerde delen van het lichaam bekijkt en gebruikt. We hebben onszelf aangeleerd om te trainen zoals een kangoeroe beweegt: vooral in het saggitale, eendimensionale vlak. De mens is echter gebouwd om te roteren en het volledige lichaam hiertoe in te zetten.

Sporten als CrossFit vertrouwen op compound oefeningen zoals squats, benchpresses en deadlifts om het meeste uit de mens te halen. Dit soort trainingsvormen respecteren onze menselijke biologie helaas niet omdat zij hoofdzakelijk werken in het eerder genoemde eendimensionale vlak, en leiden zodoende vaak tot suboptimale resultaten zoals blessures en pijn in het lichaam.

Voor meer uitleg kan je de video hieronder bekijken waarin er verschillende functionele oefenvormen vergeleken worden met veelvoorkomende standaard kracht oefeningen.

Prestaties binnen de (top)sport zijn soms wel mogelijk met een dergelijk (beperkt) trainingsschema, maar wij geloven dat deze niet-functionele bewegingen een grote rol spelen bij het ontwikkelen van blessures, hormonale ontregeling en over het algemeen een verminderde homeostase (intern evenwicht van het lichaam). Pas wanneer de functionele basis écht goed gelegd is, kunnen deze traditionele oefeningen pas iets toevoegen. Het is een gemiste kans om de ware potentie van jouw lichamelijke (sport)prestaties niet te ontdekken alleen maar doordat je de basis vergeet.

Wil jij écht ontdekken wat jouw fysieke potentieel is? Of benieuwd wat wij voor jou kunnen betekenen? Boek dan hier een houding- en loopanalyse en kom erachter waar jouw klachten vandaan komen en hoe ze op te lossen.